کد مطلب:29832 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:44

گنجینه پرسمان » اعتقادات

با آنكه رسول اكرم ( ص ) معصوم است اين آيه را چگونه بايد تفسير كرد : « عفا اللّه عنك لم اذنت لهم ؛ خدا از تو درگذشت چرا به آنان اجازه دادي » ؟
{P - سوره ي توبه آيه ي 43 . P}

براي توضيح آيه چند بيان شده است:
1 . منافقان از پيامبر اسلام اجازه خواستند كه در شهر بمانند و به جبهه ي جنگ نروند ، - مسلمانان با ماندن آنها در شهر موافق بودند به طوري كه رسول اكرم ( ص ) مجبور شد به آنان اجازه ي ماندن بدهد . اين آيه در اين مورد نازل شد و همچنان كه در روايتي از امام رضا ( عليه السلام ) نقل شده در ظاهر خطاب به رسول اكرم ( ص ) و در واقع به مسلمانان است كه چرا پيامبر ( ص ) را به اين كار وا داشتند بنابراين در حقيقت مسلمانان در اين آيه سرزنش شده اند نه رسول اكرم ( ص ) .
{P - نو رالثقلين ، ج 2 ، ص 224 . P}
2 . در كلام عرب و شايد در زبان هاي ديگر هم مرسوم است كه گاه به هنگام سخن گفتن با كسي كه به او اظهار محبت مي كنند مثلاً در فارسي پيرمردي كه با يك جوان مشغول صحبت است و جوان از سؤالي مي كند ، او در ابتداي پاسخ مي گويد « خدا عمرت بدهد » و يا « پير شوي » و بعد از - سخن خود را مي گويد در زبان عربي هم مرسوم است كلماتي از قبيل : « رحمك الله و ساعدك الله و عفا الله عنك » مي گويند .
مثلاً يكي از شعرا هنگامي كه متوكل دستور تبعيد او را مي دهد خطاب به او مي گويد:
« عفا الله عنك الاحُر تعود بعفوك ان ابعداً » .
{P - تفسير فخررازي ، ج 16 ، ص 74 . P}
عفو و لطف خدا شامل حالت باد ، آيا اگر عفو تو از ما دور شد حرمتي بين من و تو نيست كه آن را باز گرداند .
واضح است كه شاعر نمي خواهد براي متوكل با جمله ي عفا الله عنك گناهي را اثبات كند ، زيرا در اين صورت متوكل بيشتر ناراحت مي شود . بنابراين جلمه ي عفا الله عنك نهايت لطف و مرحمت الهي را نسبت به رسول اكرم ( ص ) مي رساند و جمله ي « لم اذنت لهم » ؛ چرا به منافقين اذن دادي در شهر بمانند اگر اذن نمي دادي هر چه زودتر رسوايي و فصاحت و نفاق اين ظاهرالصلاح هاي بد باطن براي همه ظاهر و آشكار مي شد .
واضح است كه رسول اكرم ( ص ) به آنان اذن ماندن داده است ، براي آنكه در ميان لشكر نباشند و نتوانند كارشكني كنند و اين اذن دادن كاملاً به صلاح اسلام و مسلمين بوده است زيرا در سه آيه ي بعد از آيه ي مورد بحث آمده است كه اگر آنان همراه شما براي جنگ خارج شده بودند در كارتان جز تباهي نمي افزودند .
{P - لو خرجوافيكم مازاد و كم الاخبالا - سوره ي توبه آيه ي 46 . P}
پس اجازه دادن رسول اكرم ( ص ) كار خلاف مصلحتي نبوده است و آيه ي شريفه با جمله ي « لم اذنت لهم » چرا به آنان اجازه ي ماندن دادي فقط در صدد بيان نفاق و دورنگي و بي ايماني آنان است نه اينكه به رسول اكرم ( ص ) اعتراضي داشته باشد .